Του Δρ. Γρηγόρη Ιωάννη Ιωαννίδη
Δικηγόρου – Sports Law Expert www.sportslawexpert.org
Το γραφείο μας δέχεται πολλές οχλήσεις από εν ενεργεία ποδοσφαιριστές στην Ελλάδα για το θέμα τις διεκδίκησης των δεδουλευμένων χρημάτων που τους οφείλονται από τους εργοδότες τους (Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες). Δικαιολογημένα ζητούν να μάθουν γιατί υπάρχει αυτή η διάκριση εναντίον τους, καθώς οι αλλοδαποί συνάδελφοι τους μπορούν και διεκδικούν το 100% των χρημάτων που τους οφείλονται, ενώ οι ίδιοι Έλληνες ποδοσφαιριστές μπορούν να διεκδικήσουν μόνο το 50% των οφειλών (συν τον νόμιμο τόκο).
Προς απάντηση, μπορούμε να τονίσουμε με βεβαιότητα, ότι αυτή η ανισότητα δημιουργείται από το υπάρχον κανονιστικό δίκαιο της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ). Οι κανόνες αυτοί, ακολουθώντας την εθνική νομιμότητα (βλ. Νόμος Κοντονή), έχουν θεσπιστεί και εφαρμόζονται ενάντια τόσο στο κανονιστικό δίκαιο της ΦΙΦΑ όσο και στην έγκυρη νομολογία του Ανώτατου Αθλητικού Δικαστηρίου της Λοζάνης (CAS).
Επομένως μπορεί ο αναγνώστης να συμπεράνει (και μαζί του ο Έλληνας ποδοσφαιριστής), ότι υπάρχει σύγκρουση μεταξύ δικαίου κανόνων της ΦΙΦΑ και εθνικού δικαίου. Η λογική ερώτηση που ακολουθεί είναι ‘ποιος κερδίζει σε αυτήν την περίπτωση’. Η απάντηση είναι: ‘Κερδίζει η ΦΙΦΑ.’
Είχαμε τονίσει πολλές φορές στο παρελθόν στα Ελληνικά ΜΜΕ, ότι σε περίπτωση σύγκρουσης κανόνων δικαίου της ΦΙΦΑ με το εθνικό δίκαιο, οι κανόνες της ΦΙΦΑ ΠΑΝΤΟΤΕ υπερισχύουν
(https://dikisports.blogspot.com/2023/06/fifa_13.html https://www.youtube.com/watch?v=Vn5DQWVHuto&ab_channel=OPEN).
Αυτή η ειδική αρχή αθλητικού δικαίου (και δικαίου ποδοσφαίρου), έχει θεσπιστεί στο κανονιστικό πλαίσιο της ΦΙΦΑ και έχει ερμηνευθεί και εφαρμοσθεί σε πληθώρα αποφάσεων του CAS (βλ. CAS 2017/A/5003 Jerome Valcke v FIFA, award of 27 July 2018; CAS 2022/O/8776 Orçun Yücel v. Stylianos Kitsiou (unreported)). Tο δικαστήριο της Λοζάνης έχει αποδεχθεί ότι χωρίς αυτήν την αρχή, κάθε εθνικό δίκαιο ανά την υφήλιο, θα μπορεί να εφαρμόζει δικούς του κανόνες, με αποτέλεσμα οι κανόνες της ΦΙΦΑ να περιέλθουν σε απαξίωση και να καταντήσουν να είναι απλά διακοσμητικά στοιχεία, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την σωστή εφαρμογή της σταθερότητας των συμβολαίων των ποδοσφαιριστών (contractual stability). Επίσης το CAS, εφαρμόζοντας συγκεκριμένες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, έχει αποδεχθεί την αρχή της ‘αθλητικής εξαίρεσης (sporting exemption)’ και έχει τονίσει ότι κάποιοι κανονιστικοί περιορισμοί (regulatory restrictions) στο δίκαιο κανόνων της ΦΙΦΑ είναι απαραίτητοι, ούτως ώστε αυτοί οι κανόνες να μπορέσουν να εφαρμοσθούν σωστά, με γνώμονα το σκεπτικό του νομοθέτη και τον νόμιμο σκοπό του και στόχο του (the intention of the legislator and the legitimate aim pursued – βλ. International Skating Union v Commission Case C-124/21P; Wouters v Algemene Raad van de Nederlandse Orde van Advocaten (2002); Meca Medina and Majcen v Commission (2006); Case T-193/02 Laurent Piau v Commission of the European Communities).
Επομένως, η νομική μας κρίση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα δικαστικά εθνικά όργανα, λανθασμένα επιμένουν να εφαρμόζουν τον νόμο Κοντονή και να αγνοούν τους κανόνες της ΦΙΦΑ και την νομολογία του CAS. Αυτή η εμμονή στην εφαρμογή του εθνικού δικαίου δημιουργεί δύο σοβαρά νομικά και δικονομικά προβλήματα. Πρώτον, η εφαρμογή του νόμου Κοντονή δημιουργεί μια αδικαιολόγητη και παράνομη ανισότητα και διάκριση κατά των Ελλήνων ποδοσφαιριστών. Δεύτερον, θέτει την ΕΠΟ σε πορεία σύγκρουσης με την ΦΙΦΑ (με όλες τις σοβαρές συνέπειες που απορρέουν από αυτήν την σύγκρουση), καθώς τα δικαστικά όργανα της ΕΠΟ αποκλίνουν από την διεθνή νομιμότητα του αθλητικού δικαίου.
Συμπερασματικά, τονίζουμε ότι χρειάζεται μια άμεση αλλαγή του κανονιστικού πλαισίου της ΕΠΟ και άμεσος εναρμονισμός αυτού του πλαισίου με τους κανόνες της ΦΙΦΑ. Αυτό θα αποτελέσει έναυσμα για την εξύψωση της αθλητικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, και θα βάλει ένα τέλος στο κοινωνικό/οικονομικό πρόβλημα που δημιουργείται με τα χρέη προς τους Έλληνες ποδοσφαιριστές.