Του Λύσανδρου Γεωργιάδη
Σήμερα έχουμε εκλογές για την ανάδειξη μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
α) Προς υποψήφιους ευρωβουλευτές (όχι όλους, σίγουρα όμως τους περισσότερους...)
«Όσο μπορείς» (Κωνσταντίνος Καβάφης)
Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς : μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κι εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική.
β) Προς τον (κυρίαρχο...) λαό (απόσπασμα από άρθρο μου «Εκλογές έρχονται»)
…Οι εκλογές συνιστούν την κορυφαία έκφραση της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος, συγχρόνως όμως αποτελούν και τη μεγάλη δοκιμασία του. Γιατί «εκλέγω» σημαίνει «ξεχωρίζω ανάμεσα σε πολλά, το καλύτερο». Για να ξεχωρίσω, όμως, πρέπει να γνωρίζω τί πραγματικά ζυγίζει το καθένα, τί αξίζει, πόσο είναι επαρκές και κατάλληλο για τον αντικειμενικό σκοπό της εκλογής, δηλαδή την άσκηση της εξουσίας, τη διακυβέρνηση του τόπου, την αντιμετώπιση των προβλημάτων του. Πρώτιστη, λοιπόν, ευθύνη του κάθε πολίτη είναι να ζυγίσει καλά τον κάθε υποψήφιο, με το δικό του ανεπιτήδευτο ζύγι και όχι κάποιο άλλο, «πειραγμένο» από παραπλανητική ενημέρωση ή προπαγάνδα που τον κρατάει στο σκοτάδι και τον κάνει να βλέπει πρόσωπα και καταστάσεις με παραμορφωτικούς φακούς. Γιατί τότε είναι που ο ψηφοφόρος δεν αποφασίζει ως ενεργός πολίτης, αλλά ως ενεργούμενο. Ο Θουκυδίδης έγραφε «...βουλεύσαι δ΄αν βέλτιστον τους ξυνετούς, κρίναι δ’ ακούσαντας τους πολλούς», δηλαδή « οι συνετοί είναι οι πιό άξιοι για να δίνουν συμβουλές, αλλά οι πολλοί είναι οι πιό άξιοι για να κρίνουν, αφού όμως πρώτα διαφωτισθούν». Και ο Αριστοτέλης (στα «Ηθικά Νικομάχεια»»), «χρη τον δάμον αυτόν ορώντα αιρείσθαι πάντας τους εύνους αυτώ», δηλαδή «πρέπει ο δήμος (ο λαός), αφού εξετάσει προσεκτικά, να διαλέξει εκείνους που θα είναι πραγματικά ωφέλιμοι γι’ αυτόν». Aν, λοιπόν, δεν αυθυποβληθεί ο πολίτης στη βάσανο της (επί)γνωσης για το διακύβευμα της επιλογής του, τότε ο ίδιος αποδεικνύεται ανεύθυνος και η ψήφος του όχι μόνο άστοχη, αλλά και επιζήμια. Γιατί δημοκρατία σημαίνει και ευθύνη. Όχι, φυσικά, μόνον εκείνων που ελέγχονται, αλλά και εκείνων που ελέγχουν….
γ) Προς άπαντες,
Η «αξία» των ανθρώπων είναι σαν τα φρούτα. Έχει κι αυτή την εποχή της...
δ) «Καλό βόλι»
Από το 1864 και για αρκετά χρόνια οι Έλληνες ψηφοφόροι δεν χρησιμοποιούσαν ψηφοδέλτια, για να εκλέξουν τους αντιπροσώπους τους, αλλά «σφαιρίδια», δηλαδή μικρές σφαίρες από μολύβι. Στις πρώτες εκλογικές διαδικασίες του νεοελληνικού κράτους, που γίνονταν με σφαιρίδια, οι κάλπες ήταν ορθογώνια μεταλλικά κουτιά. Υπήρχε μία κάλπη για κάθε υποψήφιο. Εσωτερικά, η κάλπη ήταν χωρισμένη στα δύο. Στο δεξιό μέρος, που είχε χρώμα λευκό, ήταν το ΝΑΙ. Στο αριστερό, που είχε χρώμα μαύρο, το ΟΧΙ. Μπροστά η κάλπη είχε έναν σωλήνα, που μέσα έβαζε ο ψηφοφόρος το χέρι του και έριχνε το σφαιρίδιο, δεξιά αν ήθελε να υπερψηφίσει τον υποψήφιο και αριστερά αν ήθελε να τον καταψηφίσει, χωρίς να φανερώνεται η προτίμησή του. Από αυτή τη διαδικασία ψηφοφορίας προήλθε και η φράση-ευχή «καλό βόλι».