Του Τζούλιου Συναδινού
Από το www.avgi.gr
Ο Λεβ Γιασίν έλεγε ότι «η χαρά να βλέπεις τον Γιούρι Γκαγκάριν στο διάστημα υπερκαλύπτεται μόνο από τη χαρά της απόκρουσης ενός πέναλτι». Ο Αλφ Γκάρνετ διαπίστωνε ότι «το ποδόσφαιρο είναι το μπαλέτο της εργατικής τάξης», για να συμπεράνει ο Ζαν Μπωντριγιάρ ότι «η εξουσία είναι πάντα ευτυχισμένη κάνοντας το ποδόσφαιρο φορέα μιας διαβολικής μεθόδου για την αποβλάκωση των μαζών».
Από τη δική του μεριά ο Τσε Γκεβάρα καταλάβαινε ότι το ποδόσφαιρο «δεν είναι ένα απλό παιχνίδι. Είναι ένα όπλο της επανάστασης», η οποία όμως, σύμφωνα με τον Ουμπέρτο Έκο «δεν είναι πιθανό να γίνει μια Κυριακή που παίζεται ποδόσφαιρο».
Το ελληνικό ποδόσφαιρο δεν ξεφεύγει από τις παραπάνω διαπιστώσεις, έχει όμως πολλές «δικές» του ιδιομορφίες. Κατά βάση αποτελεί τον καθρέπτη, κατʼ εικόνα και κατʼ ομοίωση των δομών οργάνωσης του ελληνικού κράτους από τη μεταπολίτευση, των φορέων άσκησης της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας στη χώρα, και των κοινωνικοπολιτικών δυνάμεων που κυριαρχούν ιδεολογικά.
Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη αυτού του συστήματος, μέσα από ένα πολυετές μορατόριουμ, ευνοήθηκαν διαχρονικά: οι κυβερνήσεις του δικομματισμού κέρδισαν πολιτικά από τις σχέσεις τους με τις μεγάλες ΠΑΕ. Οι ΠΑΕ εξασφάλισαν προνόμια και ανοχή στις παρανομίες. Οι ιδιοκτήτες των ΠΑΕ, εθνικοί προμηθευτές, κατασκευαστές και μεσίτες γης, εξασφάλισαν προνομιακές σχέσεις με το κράτος. Τα γνωστά ΜΜΕ, επίσης στα χέρια των προηγούμενων, στηρίζουν επικοινωνιακά το σύστημα. Και όλοι μαζί διαμορφώνουν τους ιδεολογικούς όρους ώστε η κοινωνία και οι εργαζόμενοι να ταυτίζονται με αυτούς, να αποδέχονται την κυριαρχία τους και να μην αντιδρούν.
Είναι λοιπόν απολύτως λογικό, να επιδιώκεται συνειδητά και συστηματικά ο εγκλωβισμός της συζήτησης για τις αλληλοκατηγορίες και το πρόσφατο ξεκατίνιασμα των παραγόντων του ποδοσφαίρου, των ιδιοκτητών των ΠΑΕ και των δορυφόρων τους, στο επίπεδο του καφενείου. Γνωρίζουν, ότι μόνο σε αυτό το επίπεδο συζήτησης η φίλαθλη κοινή γνώμη μπορεί να παραμείνει αλυσοδεμένη στο πολιτικό και ιδεολογικό τους άρμα. Όλες οι υπεύθυνες φωνές πνίγονται και μετά δυσκολίας βγαίνει στην επιφάνεια η κριτική που ασκεί, για παράδειγμα, ο Χελάκης στην κυβέρνηση «γιατί τους έχει συνομιλητές» και δεν παίρνει μέτρα.
Να με συγχωρέσετε, αλλά δεν είναι απλώς συνομιλητές. Είναι συνέταιροι! Που αποφεύγουν όπως ο διάβολος το λιβάνι τη συζήτηση για τις πραγματικές αιτίες του πολέμου, μην τυχόν και απομυθοποιηθούν οι «πρόεδροι», οι «εθνικοί επιχειρηματίες» και οι πολιτικές του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας.
Η ουσία λοιπόν του πολέμου βρίσκεται στην απελευθέρωση του τζόγου και του αθλητικού στοιχήματος. Η τρόικα και το ΠΑΣΟΚ καίγονται να πουλήσουν τις νέες άδειες. Οι μεγάλοι των ΠΑΕ σκοτώνονται να τις αποκτήσουν και να επιβληθούν στην αγορά και κάποιοι μικρότεροι μεσάζοντες βρίσκουν την ευκαιρία να κάνουν παιχνίδι με τους ισχυρότερους παράγοντες και με στημένους αγώνες.
Ας μην κουράζουμε άλλο το θέμα. Οι φάκελοι της UEFA έχουν παραδοθεί εδώ και μήνες. Κάποια πρόσωπα θεωρούνται ύποπτα, αλλά το στοίχημα εξακολουθεί να παίζεται και τεράστια ποσά να διακινούνται παγκόσμια. Εάν η κατάληξη των ερευνών πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης, θα υπάρξουν πραγματικές ποινές που φανερώνουν διάθεση κάθαρσης ή θα έχουμε και νέο κουκούλωμα με τους φακέλους να αραχνιάζουν δίπλα σε αυτούς του Βατοπεδίου και της Siemens, θα φανεί.
Σύντομα, εξελίξεις μπορεί να προκύψουν και υπό την απειλή της εντονότερης εμπλοκής των ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών φορέων και της UEFA, που δεν θα ανέχονται για πολύ ακόμα τους να τους λερώνουν το «προϊόν». Σε αυτήν την περίπτωση, είτε θα οδηγήσουν τους «σταμπαρισμένους» παράγοντες του ελληνικού ποδοσφαίρου στην έξοδο μέσα από ένα εύσχημο συμβιβασμό, είτε οι ελληνικές ομάδες θα βλέπουν το Τσάμπιονς και το Γιουρόπα Λιγκ από τον καναπέ. Το σύστημα πάντως ουδόλως θα αλλάξει, μόνο θα εκσυγχρονιστεί.