Του Γιάννη Μηνδρινού
Η παγκόσμια οικονομική κρίση «χτύπησε» όλους σχεδόν τους τομείς του θεάματος, εκτός από έναν: Το ποδόσφαιρο. Αν μελετήσει κάποιος τους αριθμούς που αφορούν το δημοφιλέστερο σπορ στον κόσμο, οι ανοδικές τάσεις είναι εμφανείς, σε όλους σχεδόν τους τομείς: Στον τζίρο των μεταγραφών, στα τηλεοπτικά συμβόλαια του Τσάμπιονς Λιγκ και του Europa League, ακόμη και στα εισιτήρια (διαρκείας και απλά) των ομάδων.
Στην Ελλάδα, μπορεί ο συνολικός τζίρος των μεταγραφών να παρουσίασε αισθητή πτώση, ωστόσο κάποιες από τις κινήσεις που έγιναν το περασμένο καλοκαίρι ήταν οι πλέον δαπανηρές στην εγχώρια ιστορία του αθλήματος. Κάτι που αποδεικνύεται και από τους όρους στα συμβόλαια των πρωτοκλασάτων ποδοσφαιριστών, που σε τίποτε δεν θυμίζουν εποχές κρίσης. Κάθε άλλο...
Πέρα από τις ιδιαίτερα υψηλές αμοιβές, υπάρχουν και αρκετά «ψιλά γράμματα», τα οποία πολλαπλασιάζουν την αξία του συμβολαίου. Ένας ξένος πρωτοκλασάτος ποδοσφαιριστής, για παράδειγμα, που αμείβεται με 1.000.000 ευρώ ετησίως, έχει τη δυνατότητα να κερδίσει ακόμη 200-300.000 (σε ειδικές περιπτώσεις πολλά περισσότερα), από τα «ψιλά γράμματα» του συμβολαίου του. Που αφορούν μπόνους στόχων, αλλά και επιδοτήσεις ενοικίου, χρήματα για την επίπλωση του σπιτιού, ενοίκιο αυτοκινήτου, αεροπορικά εισιτήρια για την ιδιαίτερη πατρίδα του. Ακόμα και δίδακτρα του σχολείου των παιδιών του!
Στο συμβόλαιο του Τζιμπρίλ Σισέ, με τον Παναθηναϊκό, προβλέπεται μπόνους ύψους 100.000 ευρώ, στην περίπτωση που η ομάδα πετύχει περισσότερα γκολ από οποιανδήποτε άλλη, στο πρωτάθλημα. Προσοχή: Όχι ο ίδιος, αλλά η ομάδα! Μοναδική προϋπόθεση για να δικαιούται ο Γάλλος σούπερ σταρ το πριμ, είναι να έχει αγωνιστεί στο 50% των αγώνων του πρωταθλήματος. Με άλλα λόγια: Σκοράρει ο Σαλπιγγίδης, ο Κατσουράνης, ο Λέτο; Ο Σισέ θα πάρει μπόνους. Ή, πιο σωστά: ΚΑΙ ο Σισέ θα πάρει μπόνους. Λεπτομέρεια: Το συγκεκριμένο πριμ αφορά κάθε σεζόν, μέχρι τον Ιούνιο του 2013, που λήγει η συνεργασία του ποδοσφαιριστή με την ομάδα.
Όταν πριν τρία χρόνια ο Ολυμπιακός απέκτησε τον Λούα Λούα από την Πόρτσμουθ, η διοίκηση της αγγλικής ομάδας «πέρασε» στη συμφωνία μεταγραφής τον όρο να εισπράξει μπόνους ύψους 500.000 ευρώ, στην περίπτωση που οι «ερυθρόλευκοι» κατακτήσουν τον τίτλο στην Ελλάδα. Επίσης, να πάρει άλλες 300.000 ευρώ αν οι «ερυθρόλευκοι» προκριθούν στους «16» του Τσάμπιονς Λιγκ. Ήταν ένας όρος που έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του και τον οποίο ο Ολυμπιακός χρυσοπλήρωσε, καθώς εκείνη τη χρονιά τα πέτυχε και τα δυο!
Κάτι παρόμοιο, αλλά με πολύ πιο λογικά ποσά, υπάρχει και στο συμβόλαιο μεταγραφής του Σεμπάστιαν Λέτο, από τη Λίβερπουλ στον Παναθηναϊκό. Αν οι «πράσινοι», την προσεχή τετραετία κατακτήσουν τον τίτλο στην Ελλάδα, η Λίβερπουλ θα εισπράξει μπόνους 250.000 ευρώ.
Συνήθως, στο συμβόλαιο που υπογράφει κάποιος προπονητής με μια ΠΑΕ προβλέπεται και η αποζημίωση που θα πάρει στην περίπτωση που απολυθεί πριν τη λήξη του. Φέτος, για πρώτη φορά σε μεγάλη ομάδα, υπήρξε συμβόλαιο που προέβλεπε... μηδενική αποζημίωση. Ήταν αυτό που υπέγραψε ο Τιμούρ Κετσπάγια με τον Ολυμπιακό. Όταν έφυγε ο Γεωργιανός από τους πρωταθλητές πήρε τα δεδουλευμένα... και αυτό ήταν όλο.
Στο συμβόλαιο του Ζίκο, πάλι, υπάρχει διαφορετική προσέγγιση στο ίδιο θέμα: Αν ο Ολυμπιακός απολύσει τον βραζιλιάνο τεχνικό πριν τη λήξη της συνεργασίας του θα του καταβάλει αποζημίωση που ανέρχεται σε 1.000.000 ευρώ. Η πρωτοτυπία έγκειται στο ότι το ίδιο ποσό θα καταβάλει και ο Ζίκο στην περίπτωση που αποφασίσει εκείνος να λύσει τη συνεργασία του με την ΠΑΕ. Το συγκεκριμένο ποσό δεν καταβάλλεται:
-Αν ο Ολυμπιακός αναδειχτεί φέτος πρωταθλητής ή πάρει τη δεύτερη θέση, αρκεί ο Ζίκο να ειδοποιήσει πως φεύγει μεταξύ 15 Μαΐου και 15 Ιουνίου.
-Αν η ΠΑΕ καθυστερήσει την καταβολή κάποιας δόσης στον προπονητή για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 45 ημερών.
-Αν ο Ολυμπιακός δεν τερματίσει πρώτος ή δεύτερος στο φετινό πρωτάθλημα.
Μια και αναφερθήκαμε στο συμβόλαιο του Ζίκο αξίζει να επισημάνουμε ότι σε αυτό προβλέπεται πριμ ακόμη και για την κατάκτηση του Τσάμπιονς Λιγκ. Το ποσό ανέρχεται σε 1.000.000 ευρώ, ενώ αν οι «ερυθρόλευκοι» κατακτήσουν το Europa League το πριμ θα είναι 500.000 ευρώ.
Επίσης, ο βραζιλιάνος τεχνικός θα πάρει 500.000 ευρώ καθαρά αν η ομάδα κατακτήσει το φετινό πρωτάθλημα και άλλες 200.000 ευρώ αν κερδίσει την πρόκρισή της στους «16» του Τσάμπιονς Λιγκ. Για πρόκριση στους «οκτώ» το επιπλέον μπόνους φθάνει τα 300.000 ευρώ.
Μεγάλες ιδιαιτερότητες χαρακτηρίζουν και το συμβόλαιο που έχει υπογράψει ο Γιούρκας Σεϊταρίδης, με τον Παναθηναϊκό. Ο διεθνής αμυντικός θα πάρει μόλις 200.000 ευρώ το χρόνο (για τα επόμενα τέσσερα χρόνια), ωστόσο υπάρχουν πολύ μεγάλα κίνητρα, που είναι δυνατό να εκτοξεύσουν το συγκεκριμένο ποσό. Φέτος, για παράδειγμα, ο Σείταρίδης θα εισπράξει επιπλέον 400.000 ευρώ αν αγωνισθεί σε μόλις πέντε ματς πρωταθλήματος. Από τη δεύτερη χρονιά θα πρέπει να αγωνίζεται στο 60% των επίσημων αγώνων του «τριφυλλιού» για να εισπράτει το μόνους. Το οποίο για του χρόνου έχει οριστεί στα 500.000 ευρώ, για την επόμενη χρονιά στα 600.000 ευρώ και για την τελευταία στα 700.000 ευρώ.
Πριν λίγα χρόνια ο τότε τερματοφύλακας του ΠΑΟΚ, Ντάνιελ Φερνάντεζ «πέρασε» έναν πρωτοποριακό όρο στο συμβόλαιό του. Ζήτησε και πέτυχε να προβλεφθεί ένα συμβολικό ποσό, της τάξεως των 25.000, στην περίπτωση που κληθεί και αγωνισθεί στην εθνική ομάδα της χώρας του (Πορτογαλία).
Φέτος ένας παρόμοιος όρος υπάρχει στο συμβόλαιο του (ναι, σωστά μαντέψατε) Τζιμπρίλ Σισέ. Αν κληθεί στην εθνική ομάδα της Γαλλίας και αγωνισθεί έστω και ένα λεπτό σε επίσημο αγώνα της, ο Παναθηναϊκός θα πιστώσει τον τραπεζικό του λογαριασμό με 100.000 ευρώ.
Φέτος το καλοκαίρι πρωτοεμφανίστηκε σε συμβόλαιο ποδοσφαιριστή όρος που ρυθμίζει τις απολαβές του στην περίπτωση που δεν αγωνίζεται, λόγω τραυματισμού. Ο όρος περιλήφθηκε στο συμβόλαιο του Λέτο, με τον Παναθηναϊκό, και προβλέπει τα εξής: Στα δυο πρώτα παιχνίδια που δεν θα αγωνιστεί ο Αργεντινός σταρ, λόγω τραυματισμού, θα πάρει όλο το μπόνους που προβλέπεται για κάθε νικηφόρο αγώνα της ομάδας (10.000 ευρώ στο πρωτάθλημα, 15.000 στο Europa League), ενώ από το 3ο παιχνίδι και μετά, θα εισπράττει το 50% του ποσού.
Μια από τις πλέον «κλασικές» δαπάνες που προβλέπονται στα συμβόλαια των ποδοσφαιριστών αφορά την καταβολή ενοικίου από την ΠΑΕ. Το ποσό ποικίλει, ανάλογα με την πολιτική κάθε εταιρείας. Στον Σισέ, για παράδειγμα, δίνονται 2.500 ευρώ μηνιαίως, ενώ στον Λέτο 1.500 ευρώ. Στον Ολυμπιακό τα αντίστοιχα ποσά σπάνια ξεπερνούν τα 2.000 ευρώ. Φέτος, πάντως, προέκυψε μια νέα δαπάνη, που αφορά στην καταβολή ενοικίου για θέση σε... μαρίνα. Η δαπάνη αφορά στο ιστιοφόρο του Σουηδού κεντρικού αμυντικού των «ερυθρολεύκων» Όλαφ Μέλμπεργκ, που πλέον φιλοξενείται στη μαρίνα του Παλαιού Φαλήρου.
Οι μεγάλες ΠΑΕ συνηθίζουν να προσφέρουν κι ένα έξτρα... δωράκι στα αστέρια τους, με την υπογραφή των συμβολαίων. Το «δωράκι» έχει ονομασθεί «κάλυψη εξόδων για την επίπλωση της κατοικίας του ποδοσφαιριστή» και ποικίλλει από ΠΑΕ σε ΠΑΕ. Στον Παναθηναϊκό ανέρχεται σε 5000 ευρώ, στον Ολυμπιακό μέχρι πέρσι ήταν στα 3000 ευρώ αλλά φέτος καταργήθηκε, ενώ ΑΕΚ, ΠΑΟΚ και Άρης το συμπεριλαμβάνουν ανάλογα με το «ειδικό βάρος» του ονόματος του ποδοσφαιριστή που αποκτούν.
Εκείνο που προσφέρουν όλες σχεδόν οι ΠΑΕ στους ξένους παίκτες τους, είναι δωρεάν μετάβαση και επιστροφή στην ιδιαίτερη πατρίδα τους. Πρόκειται για αεροπορικά εισιτήρια διακεκριμένης θέσης (business class) «αλέ ρετούρ», που συνήθως δεν ξεπερνούν τα 4-5 το χρόνο.
Κάποιες ΠΑΕ παραχωρούν στους ποδοσφαιριστές τους αυτοκίνητα για τις μετακινήσεις τους. Στην ΑΕΚ, για παράδειγμα, είναι στη διάθεση των παικτών συγκεκριμένα μοντέλα Chevrolet, καθώς η εταιρεία είναι χορηγός της ομάδας. Σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις, πάντως, ποδοσφαιριστές – ονόματα εγείρουν συγκεκριμένες απαιτήσεις όσον αφορά το αυτοκίνητο με το οποίο επιθυμούν να μετακινούνται.
Ο Ριβάλντο, για παράδειγμα, ήθελε πάντα να του νοικιάζουν πολυτελές τζιπ (συνήθως hummer), ενώ ο Καστίγιο, όταν αγωνιζόταν στον Ολυμπιακό, «περνούσε» όρο στο συμβόλαιο που αφορούσε ακόμη και τη μάρκα του τζιπ που θα του νοίκιαζε η ΠΑΕ.
Μια και αναφερθήκαμε στον Ριβάλντο, να επισημάνουμε ότι στα συμβόλαια που υπέγραφε προβλεπόταν ακόμα και η παραμικρή λεπτομέρεια που αφορούσε τη διαβίωσή του. Για παράδειγμα: Απαιτούσε η ΠΑΕ να πληρώνει τα δίδακτρα του σχολείου των παιδιών του ενώ ήθελε το σπίτι που του νοίκιαζαν να έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές.
Με τους ποδοσφαιριστές δεν έχει συμβεί μέχρι τώρα, αλλά κάποιοι προπονητές έχουν εξασφαλίσει στο παρελθόν από τον εργοδότη τους... παροχές σε είδος. Το παράδειγμα του Ιταλού Αλμπέρτο Μαλεζάνι, που κάθισε στον πάγκο του Παναθηναϊκού, είναι χαρακτηριστικό. Ο συγκεκριμένος τεχνικός, κάθε εβδομάδα που η ομάδα ήταν γηπεδούχος, είχε πετύχει να μη δουλεύει τη Δευτέρα, ώστε να προλαβαίνει να «πετάγεται» στην Ιταλία και να βλέπει την οικογένειά του.
Φυσικά οι ομάδες δεν δέχονται χωρίς ανταλλάγματα τις απαιτήσεις των αστέρων που αποκτούν. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων φροντίζουν να «δένουν» τους ποδοσφαιριστές τους με υψηλές ρήτρες, ώστε να μην κινδυνεύουν να τους χάσουν «για ένα κομμάτι ψωμί». Επειδή ζούμε στη χώρα της υπερβολής, πάντως, κάποιες ρήτρες που βάζουν οι ομάδες είναι εξωπραγματικές. Όπως, για παράδειγμα, αυτήν που έχει βάλει ο Ολυμπιακός στο συμβόλαιο του Ντιόγο. Τον οποίο, για να αποκτήσει κάποια ομάδα, θα πρέπει να καταβάλει 20 εκατομμύρια ευρώ! Πολύ υψηλές ρήτρες έχουν ποδοσφαιριστές με μεταπωλητική αξία, όπως ο Νίνης, ή ο Μπλάνκο, αλλά και άλλοι που είναι ζήτημα αν μπορούν να φέρουν στα ταμεία κάποιας ΠΑΕ 2.000.000 ευρώ. Εδώ ισχύει το «βάλε μια ρήτρα να υπάρχει... και βλέπουμε».
Για παράδειγμα: Στο συμβόλαιο του Ντάμε Ντόϊ με τον Παναθηναϊκό υπήρχε ρήτρα 15 εκατομμυρίων ευρώ. Πουλήθηκε στην ομάδα της Κοπεγχάγης για 1,5 εκατομμύριο...
ΠΗΓΗ: sportdog.gr